Skip to main content

Werkgroep ganzen

Om te horen wat er allemaal speelt onder onze boeren, heeft ILM een werkgroep “Ganzen” opgericht, in deze werkgroep is iedere afdeling van ILM vertegenwoordigd te weten: Reitze Lieuwes, Marcus van der Meer en Piet Terwisscha van Scheltinga. Sietse de Jong is de voorzitter van deze werkgroep en hij kan op deze manier ook de nodige informatie delen met de vertegenwoordigers van iedere afdeling. ILM hoopt op deze manier het ganzenbeleid dicht bij de boeren te houden en te brengen. De voorzitters van de verschillende werkgroepen vormen samen Stichting Ganzencollectief Fryslân.

In de komende periode komt de Provincie met een nieuw voorstel voor het ganzenbeleid voor de komende jaren. In 2021 is de Provincie daarom begonnen met de evaluatie van het Fryske Guozzen Oanpak. De Provincie heeft opdracht gegeven voor diverse onderzoeken die ten grondslag liggen aan deze evaluatie. Op last van Bij12 voeren de volgende organisaties de onderzoeken uit: Sovon, Altenburg en Wijmenga voor de ecologische toets, Boerema & van den Brink voor de juridische- en praktijkanalyse. Daarnaast loopt er nog een onderzoek naar de hergroei van het gras na ganzenschade, dit wordt weer uitgevoerd door Sovon, en Altenburg en Wijbenga, waarbij Bij12 de opdrachtgever is uit naam van de Provincie.

Dit alles moet leiden tot een gedegen nieuw beleid “Guozzen Oanpak Fryslan” van de Provincie. De Stichting Ganzencollectief Fryslân zal dit proces nauwlettend volgen en erover mee praten om de belangen van de boeren te behartigen. Vanuit ILM zal Sietse de Jong daar in mee acteren, met als basis de input die voortkomt uit de werkgroep “Ganzen” van ILM.

Meer informatie en achtergrondstukken omtrent het provinciaal Ganzenbeleid is terug te vinden op deze pagina van de provincie Fryslân.

Open de kaart met fourageergebieden

"Ganzen zijn in staat te leren waar ze wel ongestoord kunnen eten en waar niet"

Brandgans
Grauwe gans
Kolgans

Waarom Ganzenbeleid

De Provincie Fryslân hanteert de Fryske Guozze-oanpak 2017-2020. Dit bestaat uit het in evenwicht houden van het beschermen én het bestrijden van ganzen. Het is een beschermde diersoort, die hoort bij de provincie. Tegelijkertijd neemt de schade aan het boerenland in de loop der jaren toe, doordat het aantal ganzen groeit. Rigoureuze maatregelen tegen ganzen zijn niet mogelijk, vanwege hun beschermde aard. Het draait in effectief ganzenbeleid dus om de juiste balans.

Informatie subsidie Fries ganzenbeleid

Faunabeheer Winterganzen 2018-2020 (verlengd tot heden)

In het Faunabeheerplan Winterganzen 2018-2020, goedgekeurd door de Gedeputeerde Staten, is verwoord hoe de ganzenoverlast wordt bestreden. De bescherming van de ganzen krijgt in hoofdlijn vorm door de ingestelde ganzenfoerageergebieden. De begrenzing van de foerageergebieden is door de provincie bepaald op gebiedsniveau. Schade door ganzen buiten de foerageergebieden wordt beperkt door het verjagen en ondersteunend afschot. Dit beleid is verlengd tot en met 2023. Per 12 december 2023 is dit beleid wederom met 24 maanden verlengd.

Opvangplaatsen voor ganzen

Voor de bescherming van ganzen heeft Gedeputeerde Staten foerageergebieden ingesteld. Dit zijn stukken land waar ganzen, gedurende de wintermaanden, vrij mogen neerstrijken om te rusten en eten. Boeren wiens land is aangewezen als foerageergebied mogen ganzen gedurende een vastgelegde periode niet verjagen. Zij ontvangen hiervoor ter compensatie een schadevergoeding van de Provincie, op basis van taxatie van de geleden schade.

Er zijn algemene en soortspecifieke foerageergebieden. In de algemene gebieden worden de ganzen van 1 november tot en met 31 maart opgevangen. In de soort specifieke gebieden loopt dit van 1 november tot 1 mei en soms tot 1 juni. Het vastgestelde oppervlak bedraagt circa 21.000 hectare in de gehele provincie. Daarnaast is ruim 4000 hectare soortspecifiek foerageergebied ingesteld. Klik hier voor de kaart met foerageergebieden.

Gedurende de maanden april tot en met oktober geldt dat in heel Friesland de ganzen verjaagd moeten worden, met ondersteunend afschot, uitgezonderd de gebieden waarop een ANLB-pakket Open Grasland zit (dit geldt ook voor het pakket legselbeheer).

Jagen en verjagen

Ganzen zijn in staat te leren waar ze wel ongestoord kunnen eten en waar niet. In de percelen waar zij niet gewenst zijn moet de boer er voor zorgen dat de ganzen verjaagd worden (om schade aan het land te beperken). Jagers mogen daarom van een half uur voor zonsopkomst tot 12 uur ‘s middags op deze percelen jagen, de geschoten ganzen moeten binnen 24 uur in het Fauna Registratie Systeem geregistreerd worden. Gedeputeerde Staten van Fryslân hebben besloten dat tussen 2018 en 2019 een maximaal aantal overwinterende ganzen mag worden geschoten: kolgans 25.000, brandgans 100.000 en grauwe gans 25.000, dit is verlengd tot en met 2022-2023. Hiermee wordt voorkomen dat té veel ganzen worden geschoten en daardoor de instandhoudingsdoelen van de betreffende ganzensoorten in gevaar komen. Voor 2023-2024 is dit bijgesteld naar: 14.000 brandganzen, 12.000 grauwe ganzen en 22.500 kolganzen. Schade als gevolg van ganzen aan percelen (die buiten het foerageergebied vallen) wordt door de provincie vergoed, gebaseerd op de door taxateurs van faunazaken getaxeerde opbrengstderving. De zomerperiode loopt van 1 april tot 30 september. De winterperiode loopt van 1 november tot en met 31 maart. De schade die ontstaat in de maand oktober wordt niet vergoed.

De verschillende soorten ganzen kunt u zien op deze soortenkaart.